Sleutelcompetentie: wiskunde – Wetenschappen – Technologie – STEM
Deze competentie bestaat uit een aantal bouwstenen die focussen op wiskunde, natuurwetenschappen, STEM en techniek.
Wiskunde
In wiskunde is er ruime aandacht voor getallenleer. Leerlingen moeten inzicht ontwikkelen in en omgaan met getallen en hoeveelheden. Mogelijke thema’s zijn geld, schattingen, afstand of het lezen van de klok. Meetkunde en metend rekenen is een ander onderdeel. Het richt zich op de vorm, grootte en positie van meetkundige objecten. Leerlingen moeten omgaan met vormen die ons omringen om zo vat te krijgen op de ruimte waarin we leven en bewegen.
Inzicht ontwikkelen in en omgaan met relatie en verandering is een ander onderdeel. De nadruk ligt hier op modelleren van relaties en veranderingen op analytische en algebraïsche wijze. In algebra komen bijvoorbeeld veeltermen, vergelijkingen en stelsels aan bod. In de analyse worden functies onderzocht. Tot slot werden ook discrete structuren, zoals telproblemen, toegevoegd aan dit onderdeel.
Kansrekening en statistiek komen aan bod in het onderdeel ‘inzicht ontwikkelen in en omgaan met data en onzekerheid’. Leerlingen moeten leren omgaan met wiskundige informatie in tabellen, grafieken, diagrammen en schema’s. Met statistiek kan je data onderzoeken, analyseren en interpreteren. In kansrekening gaat het om het verloop van toevalsprocessen.
In deze sleutelcompetentie is er ook ruime aandacht voor redeneringen opbouwen en afleiden, rekening houdend met de samenhang en structuur van wiskunde. Het gaat hier om meer dan enkel het opstellen van een bewijs. Formules, argumentatie, verklaring, bewijsvoering en analogieën toepassen komen onder andere aan bod. Zo verwerven leerlingen een aantal wiskundige denkmethoden.
Het modelleren en problemen oplossen door analyseren, (de)mathematiseren of gebruiken van heuristieken is een ander onderdeel. Leerlingen leren zowel een wiskundig als een toegepast probleem analyseren. Mathematiseren is het proces waarbij een toegepast probleem wordt omgezet naar een wiskundig probleem. Via demathematiseren wordt de wiskundige oplossing terug vertaald naar de context. Bij dat proces kunnen heuristieken ingezet worden.
Natuurwetenschappen
Bij de bouwsteen natuurwetenschappen is er aandacht voor inzicht ontwikkelen in de bouw, structuur en eigenschappen van materie in de levende en niet-levende systemen.
De kennis en het inzicht in de bouw, structuur en eigenschappen van de materie op verschillende schaalniveaus (subatomaire deeltjes, atomen, ionen, moleculen, mengsels, voorwerpen …) staan hier centraal en laten toe om een beeld te vormen van de fysische wereld op verschillende schaalniveaus maar ook om toepassingen van stoffen en materialen te verklaren.
Hiervoor kunnen modellen worden gebruikt (deeltjesmodel, atoommodel, orbitaalmodel …). Wat betreft de eigenschappen van de materie gaat het over zowel fysische als chemische eigenschappen (vorm, aggregatietoestand, massa, thermische en elektrische geleidbaarheid, mogelijkheid tot interactie, isotopen, radioactiviteit, smeltpunt, brandbaarheid, corrosief vermogen ...).
Om materie te beschrijven en onderlinge relaties te begrijpen, wordt een beroep gedaan op een classificatiesysteem van stoffen.
Daarnaast is het nodig om inzicht te ontwikkelen in de verschijningsvormen van energie, de wisselwerking tussen materie onderling en tussen materie en energie, alsook de gevolgen daarvan.
Het concept energie, verschillende energievormen, energieomzettingen tussen en in systemen, beweging en verandering van beweging, inclusief het concept kracht, soorten krachten … komen hier aan bod.
Leerlingen moeten ook inzicht ontwikkelen in de basiseigenschappen van levende systemen. Hier komen de vier basiseigenschappen van levende systemen aan bod, nl. specifieke organisatievormen, homeostase, voortplanting en (biologische) evolutie met onderliggend fysische en chemische processen en mechanismen alsook het genetisch programmeren.
Technologie
Het onderdeel technologische competentie richt zich in de basisvorming op technologische geletterdheid. Het is de bedoeling om leerlingen zo breed mogelijk kennis te laten maken met technologie om ze voldoende voor te bereiden op de uitdagingen en de ontwikkelingen van deze 21e eeuw.
Voor de technologische competentie is het van belang dat leerlingen inzicht ontwikkelen in de essentie van technische systemen, het technisch proces en hun relatie tot andere domeinen (wetenschappen, wiskunde …) en de maatschappij.
Dat is namelijk nodig om technische systemen verantwoord te gebruiken, te onderhouden, te optimaliseren of te realiseren. Technische systemen vaardig en doelbewust ontwerpen, realiseren en gebruiken rekening houdend met fundamentele maatschappelijke, wetenschappelijke en technologische concepten komt ook aan bod.
Om de brede waaier van technische systemen en processen te garanderen, worden vijf ervaringsgebieden onderscheiden: constructie, transport, energie, ICT en biotechniek. Om creatief oplossingen te bedenken moeten leerlingen vaardig en onderzoekend met technologie kunnen omgaan. Zo leren ze probleemoplossend, kritisch denken en creatief zijn.
STEM
Voor deze sleutelcompetentie moeten leerlingen ook natuurwetenschappelijke, technologische en wiskundige concepten en methoden inzetten om problemen op te lossen en om objecten, systemen en hun interacties te onderzoeken en te begrijpen.
Voorzien in voldoende energie, water en voedsel voor iedereen, het voorkomen en behandelen van ziekten, het oplossen van het klimaatprobleem … kunnen worden aangepakt door een integratie van specifieke kennis en vaardigheden, zoals wiskunde, wetenschappen en technologie en typische STEM-vaardigheden zoals onderzoeken, het ontwerpen van een oplossing, het evalueren van gegevens en ontwerpoplossingen en het beargumenteren van keuzes.
Onderliggende vaardigheden zoals observeren, meten, experimenteren, modelleren, voorspellen, redeneren, berekenen, analyseren van data … zijn ook van groot belang. Het oplossen van geïntegreerde problemen draagt bij aan het verankeren van de specifieke kennis en vaardigheden uit de verschillende disciplines en aan het ervaren van de relevantie van wiskunde, wetenschappen en techniek.
Ook voor het verklaren van de fysische wereld en het oplossen van problemen in het dagelijks leven kunnen bovenvermelde vaardigheden ingezet worden.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Wintery Norway
The students process numbers that are discussed in a report based on the accompanying questions.
You will find the following assignments:
- record temperature on a thermometer;
- converting mass measurements;
- calculate with mass measures;
- calculating …
Translated by
Downloadable resource (8)Teacher -
Tools for digital creativity
This website collects hundreds of tools, websites, apps and applications for your digital creativity. Here's how you can find apps for it:
- image editing;
- video editing;
- artificial intelligence;
- drawing art;
- audio editing:
- musical education; …
Translated by
WebsiteTeacher, ICT co-ordinator -
Create a talking avatar animation with AI: Explainer video
In this video you will learn how to design a talking avatar animation using artificial intelligence. For example, you use a photo of yourself to generate an avatar with photo-to-avatar technology. With an AI voice generator you can add a voice to …
Translated by
VideoTeacher, ICT co-ordinator -
Geometric concepts: Visual representation
Visual representation of various geometric concepts:
- horizontal, vertical, diagonal;
- perpendicular, parallel, intersecting;
- distance, width, length;
- curved line, broken line, straight line;
- right angle, acute angle, obtuse angle, straight angle; …
Translated by
Downloadable resource (52)Teacher -
ZOOschool website Antwerp
On this Antwerp ZOO site you will find lesson packages, stories, games, photos and videos to prepare for a trip to Antwerp ZOO or to discuss it in class.
Translated by
Website -
TIG welding: Basic
This video explains the basics of TIG welding. The teacher talks about the application area, the current types and the requirements.
Translated by
VideoTeacher -
Working safely: Wood machines
This learning resource contains instructional films to learn how to work safely with woodworking machines:
- planer,
- thickening planer,
- panel saw,
- vertical milling machine.
Translated by
Video -
The Wonderful Walk: Scientific treasure hunt with assignments
On this scientific treasure hunt full of fun assignments you will find science where you didn't expect it. You will discover how to measure a statue without climbing on it, how to keep your balance without falling into the Graslei, how colors work …
Translated by
Announcement (4)Other -
Safety icons: Memory
Safety and electricity is an ideal combination. Test your knowledge of safety pictograms with a playful pictogram memory. Hurry and focus, because this memory game records the elapsed time and the number of attempts.
Translated by
Interactive exercise -
Froggipedia: Study the frog
Froggipedia is an AR app for iOS that helps explore and discover the frog's life cycle and anatomy. The app helps observe the life cycle of a frog and dissect the structure of its various organ systems without harming any animals. A quiz at the …
Translated by
App or softwareTeacher -
Convert line scale to fraction scale: Exercises
Digital exercises made in Excel on converting a line scale to a fractional scale.
Practice numbers adjust themselves when the document is reopened.
This gives you a large number of different exercise series.
Translated by
Downloadable resource (6)Teacher, ICT co-ordinator -
The Citizens' Parliament: Ecological Emergency
Combining more citizen participation and ambitious environmental measures? The Citizens' Parliament has a concrete proposal ready for our De Croo government! 101 citizens drawn by lot, representative of the diversity of the Belgian population …
Translated by
WebsiteTeacher